De witte en roze bloesems van de fruitbomen liggen alweer achter ons, de kersen kleuren lichtrood, de mini-pruimen zijn vol belofte en ook de start van de appeltjes laten zien dat de kruisbestuiving dit jaar goed was. De metselbijen van ons insektenhotel, de honingbijen van onze buurman en andere wilde bijen hebben hun werk gedaan. Het is belangrijk om genoeg andere bloeiende planten en struiken te hebben in je tuin in de vroege lente zodat de bestuivers voldoende nectar en pollenaanbod hebben en in je tuin blijven. Dat zorgt voor een goede fruitoogst, al mag het natuurlijk niet hard vriezen tijdens de bloei.

Bij de meeste courante fruitbomen - appels, peren en kersen - is er kruisbestuiving nodig tussen verschillende rassen van dezelfde fruitsoort. Je hebt dan minstens twee appelrassen nodig die tegelijk bloeien of een combinatie met wilde appel kan ook. De meeste krieken, abrikozen en sommige pruimen zijn dan weer zelfbestuivend dus daar heb je er maar één exemplaar van nodig, al zal je beter en meer fruit krijgen als je meerdere rassen dicht bij elkaar plant. Goed om weten dus als je denkt aan fruit in de tuin.

Fruitbomen hebben veel zon nodig en staan niet graag met hun wortels in natte grond. Te hevige wind kan ook problematisch zijn, daarom zie je vaak hagen als windbrekers rond boomgaarden om zo een microklimaat te creëren. Onder de kruin hou je het gras best kort, zo ga je concurrentie met andere planten tegen. Lang gras trekt ook woelmuizen -en erger nog woelratten- aan die graag de wortels lusten. Je kan gewoon zelf maaien maar in (grote) boomgaarden wordt ook begrazing toegepast, al moet je dan wel de boom beschermen. Fruitbomen plant je best tussen half november en eind februari en enkel wanneer de bodem niet te nat staat en er geen vorst is. Zo investeert de plant in de winter in wortelgroei en begint die sterker aan het groeiseizoen. De plantafstand bij hoogstam is 8-15 m, bij middenstam 3-6 m en bij laagstam 2-4 m. Je moet dus genoeg plaats voorzien denkende aan het eindbeeld van hoe groot je boom uiteindelijk zal worden.

Welke fruitsoort je kiest hangt uiteraard af van je smaak, maar als je genoeg plek hebt in je tuin, ga dan zeker voor hoogstam fruitbomen. Deze is geënt op 1.8-2 m, je wandelt er dus vlot onderdoor. Het zijn robuustere soorten, ze geven lekkerder fruit, wortelen diep en leven lang, tot zelfs 100 jaar voor sommige perenrassen! Het leukste is dat ze enkel beperkt onderhoud nodig hebben; een vormsnoei de eerste 5-7 jaar en onderhoudssnoei na 15 jaren. Enkel de eerste 5 jaar ondersteun je ze met een paal. Bij laagstam of halfstam – geënt op 0.6 & 1.2 m - moet je elk jaar snoeien voor een goede productie, een leven lang steun geven en laagstam moet je al na 15 jaar vervangen. Je hebt wel net wat meer geduld nodig voor de eerst pluk bij hoogstam, maar na 7 jaar kan je decennialang genieten. Met oude rassen van hoogstam fruitbomen hou je daarenboven ons natuurlijk erfgoed in ere, want vele oudere rassen gaan verloren.

Bij de keuze van je fruitsoort en fruitras is het ook nuttig na te gaan of je bijvoorbeeld liever verse appels wil eten of graag kiest voor een ras dat lang bewaard, lekker sap geeft of ideaal voor verwerking zoals appelmoes, stoofappel, of cider? Het certifruit label van de Universiteit van Gembloux staat garant voor goede kwailiteit en vertelt je welke rassen het goed doen in jouw regio, kijk daar zeker ook naar. Eens je weet welke rassen je aanspreken en je de juiste combinatie hebt gekozen voor een goede kruisbestuiving, ga dan op zoek naar een kweker in de buurt, liefst één die zelf de bomen ent. Het voordeel is dat hun bomen in eenzelfde grond opgekweekt zijn en de kans is dan ook groter dat die goed in jouw tuin gedijen. Bestel op tijd je gekozen fruitras(sen). Moest je dromen van fruitbomen in je tuin dan is het nu het moment om je erin te verdiepen.

Uiteraard zijn bessen en noten in de tuin ook overheerlijk, maar die verdienen hun eigen blog, dus blijf ons hier zeker volgen. Wil je hulp bij het maken van de juiste keuzes fruitbomen? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen! 🍏🍐🍑🍒 of kom gewoon langs tijdens onze opentuindagen op 7 & 8 juni. Frank kent er alles van en vertelt je er graag meer over.